Mała architektura miejska – co wchodzi w jej skład?

Mała architektura miejska – co to takiego?

Definicję małej architektury miejskiej znajdziemy w przepisach prawa budowlanego. Ale i bez szczegółowej znajomości przepisów wiele osób jest w stanie wskazać, co kryje się pod tym terminem. Skoro architektura, to jakieś budowle. Skoro mała, to budowle niewielkich rozmiarów. Przy czym nie jest ważne, czy są to budowle z betonu, kamienia, konstrukcje z metalu albo z drewna. Małą architekturą są wszystkie niewielkie obiekty (budowle, ale i urządzenia stanowiące integralną część infrastruktury miejskiej), które z jednej strony wpływają na wizualny odbiór przestrzeni publicznej. Z drugiej zaś są po prostu użyteczne dla mieszkańców.

Obiekty małej architektury miejskiej

Elementy wchodzące w skład małej architektury miejskiej można podzielić na kilka kategorii. Pierwszą będą elementy kultu religijnego, czyli różnego rodzaju figury, kapliczki i krzyże. Warto podkreślić, że obecność tych elementów nie powinna być uciążliwa dla mieszkańców miasta. Nie powinny być umieszczane w przejściach między budynkami czy częściowo na chodnikach, nie powinny zasłaniać widoczności kierowcom itd. Kolejną kategorię stanowią elementy architektury ogrodowej i parkowej, czyli np. altany, wodotryski, fontanny, posągi. Takie elementy pomagają kształtować stylistykę krajobrazu miejskiego i choć pełnią przede wszystkim funkcję estetyczną, a nie użytkową, przypisuje się im duże znaczenie, jeśli chodzi o tworzenie ładu przestrzennego w miastach.

Mała architektura miejska to również elementy, które pomagają organizować przestrzeń i utrzymywać porządek. W tej kategorii znajdują się zarówno wiaty przystankowe, słupy ogłoszeniowe i tablice informacyjne, jak również stojaki na rowery, blokady parkingowe, barierki oddzielające chodnik od jezdni oraz kosze miejskie na śmieci i kosze na psie odchody.

Elementami małej architektury miejskiej są również siłownie zewnętrzne, place zabaw i ich wyposażenie, pumptracki, a więc obiekty służące rekreacji. Obecnie do tej kategorii zalicza się również stojaki na miejskie hulajnogi elektryczne. Blisko takich obiektów, jak również w pobliżu fontann, przy zielonych skwerach i w alejach montuje się betonowe lub drewniane ławki. Ławki miejskie również zaliczamy do małej architektury miejskiej.

Ostatnia kategoria to elementy dające możliwość eksponowania roślin w trudnym środowisku miejskim. Są to wszelkiego rodzaju donice, przede wszystkim solidne donice betonowe, siatki i osłony na drzewa i krzewy ozdobne, jak również kraty pod drzewa. Niestety w wielu polskich miastach mamy do czynienia ze zjawiskiem betonozy. W tej sytuacji ochrona pozostałych jeszcze drzew, jak i sadzenie traw i kwiatów w donice miejskie są koniecznością.

Znaczenie małej architektury miejskiej

Elementy małej architektury miejskiej wpływają na kształtowanie publicznej przestrzeni. Nawet jeśli w danym mieście trudno mówić o porządku urbanizacyjnym, wiele można poprawić poprzez rozsądne rozmieszczenie obiektów małej architektury. To dzięki nim udaje się zachować jednorodność stylistyczną danego miejsca, zapewnić bezpieczeństwo osobom korzystającym z chodników i ścieżek rowerowych, jak również ułatwić mieszkańcom eksploatowanie otaczającej ich przestrzeni. Warto również podkreślić, że mała architektura miejska nierzadko wyznacza miejsca odpoczynku, a tym samym sprzyja nawiązywaniu relacji towarzyskich.